Prawa pacjenta

Prawa pacjenta - to warto wiedzieć!

Opiekując się chorym bliskim, pamiętaj o tym, że w świetle prawa jest on pacjentem, któremu przysługują określone prawa. Warto te prawa znać i odwoływać się do nich w każdej sytuacji, w której nie są respektowane.

Podczas wizyt w przychodniach, w szpitalach czy innych placówkach opieki medycznej spotkasz się zapewne z całym wachlarzem zachowań personelu — od życzliwości, uczynności i zrozumienia, po ignorancję, opryskliwość i niekompetencję. Pamiętając o tym, że personel medyczny to również ludzie, nie zapominaj o tym, że ich także obowiązują przepisy. A Ty w imieniu swoim, jak również chorego, masz prawo do egzekwowania przysługujących praw.

Poniżej znajdziesz skrót informacji o prawach pacjenta - lista ta pomoże Ci zadbać o dobro Twoje, a także Twojego bliskiego chorego.

Regulacje prawne.

Prawa pacjenta są szczegółowym rozwinięciem praw człowieka w dziedzinie medycznej. W Polsce podstawowym dokumentem określającym prawa pacjenta jest Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Najnowszym dokumentem prawnym, który określa prawa pacjenta w Polsce jest ustwa z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw (j.t. Dz. U. 2016r., poz 186 ze zm.).

Prawa pacjenta należy odróżnić od praw ubezpieczonego. Te regulują osobne przepisy, które stanowią o rozszerzeniu uprawnień w ramach ubezpieczenia. Prawa pacjenta są prawami podstawowymi, przysługującymi zarówno osobom ubezpieczonym, jaki tym bez ubezpieczenia zdrowotnego.

Najważniejsze prawa pacjenta:

• Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych bez względu na miejsce zamieszkania, płeć, wiek, zasoby finansowe pacjenta, rasę, wyznanie itp.
• Prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających aktualnej wiedzy medycznej i natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia i życia.
• Prawo do uzyskania drugiej opinii lekarskiej lub pielęgniarskiej w razie wątpliwości diagnostycznych lub terapeutycznych.
• Prawo do profilaktyki w celu zapobiegania chorobom.
• Prawo do informacji na temat swojego stanu zdrowia, przeprowadzanych badań, rokowań, możliwości leczenia, zagrożeń wybranych terapii, leków i terapii zastępczych, a w szczególności na temat swoich praw jako pacjenta — wszelkie informacje powinny być udzielane w sposób zrozumiały.
• Prawo do zrezygnowania z otrzymywania informacji na temat swojego stanu zdrowia, z terapii czy badań nawet w przypadku wcześniej udzielonej zgody.
• Prawo do poufności i zachowania tajemnicy informacji związanych z pacjentem — pacjent może, ale nie musi upoważnić świadczeniodawcy do udzielania informacji osobom trzecim.
• Prawo do wolnego wyboru procedury leczenia oraz świadczeniodawcy dokonanego na podstawie rzetelnej informacji medycznej.
• Prawo do wyrażenia świadomej zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych.
• Prawo do poszanowania intymności i godności, w tym do godnego umierania, do bezpieczeństwa, poszanowania czasu pacjenta, do unikania niepotrzebnego bólu i cierpienia.
• Prawo do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
• Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, do odwiedzin, kontaktu z bliskimi i dodatkowej opieki pielęgnacyjnej ze strony osób bliskich bez względu na porę dnia.
• Prawo do opieki duszpasterskiej zgodnie z wyznawaną przez siebie religią.
• Prawo do dochodzenia swoich praw.
• Prawo do zgłoszenia działań niepożądanych produktu leczniczego.
• Prawo do tajemnicy informacji z nim związanych.

Co robić, jeśli ktoś łamie twoje prawa jako pacjenta?

W przypadku wyboru drogi administracyjnej, swoją skargę i roszczenia pacjent może skierować do:

• Rzecznika Praw Pacjenta (ogólnopolska bezpłatna infolinia Rzecznika Praw Pacjenta: 800-190-590),
• Rzecznika Praw Obywatelskich,
• Rzecznika Praw Dziecka,
• Kierownika podmiotu leczniczego (w którym udzielane było świadczenie),
• Okręgowej Izby Lekarskiej,
• Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych,
• Okręgowej Rady Aptekarskiej,
• Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych,

Masz prawo pytać! Szczegółowe informacje na temat polskich przepisów prawnych, dotyczących praw pacjenta znajdziesz na stronach:

• Ministerstwa Zdrowia: 
  www.mz.gov.pl
  w dziale Leczenie / Prawa pacjenta
• Narodowego Funduszu Zdrowia: 
  www.nfz.gov.pl
  w dziale Dla Pacjenta / Prawa pacjenta
• Biuro Rzecznika Praw Pacjenta 
  www.bpp.gov.pl
  w dziale Dla pacjenta / Prawa pacjenta
• Biuro Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej 
  www.prawapacjenta.eu
  w dziale Prawa Pacjenta