Przemieszczanie i zmiana pozycji chorego

Zmianę pozycji podopiecznego wykonujesz z pewnością bardzo często. Jest to niezbędne, ponieważ bez niej niemożliwe jest wykonywanie toalety, zmiana pieluchy ani profilaktyka odleżyn. Jeśli tylko stan zdrowia podopiecznego i Twoje możliwości na to pozwolą warto również wsadzić podopiecznego na wózek inwalidzki. Ważne jest, by czynności te przebiegały sprawnie i bezpiecznie, tak dla podopiecznego, jak i dla Ciebie. Poznaj odpowiednie techniki wykonywania tych czynności.

Opiekując się osobą niesamodzielną, zawsze dbaj o swój kręgosłup!!! Będąc niesprawnym, nie będziesz w stanie pomóc swojemu podopiecznemu.

UWAGA! Pamiętaj, że czynności opiekuńcze oraz przesadzanie, przemieszczanie chorego będziesz wykonywać przez wiele lat. Dlatego tak istotne jest wypracowanie pewnych technik i chwytów, które nie będą przeciążały Twojego układu ruchu. Nie podnoś chorego przed opanowaniem właściwej techniki. Warto poprosić fizjoterapeutę lub inną wykwalifikowaną osobą profesjonalnie zajmującą się przemieszczaniem chorych, by pokazała sposoby i techniki bezpiecznej pracy przy Twoim bliskim. Stosując bezpieczne techniki pracy przy chorym, unikniesz dolegliwości bólowych swojego kręgosłupa.

Mierz siły na zamiary – nie próbuj unosić / przemieszczać / zmieniać pozycji chorego, jeśli wiesz, że samodzielnie nie jesteś w stanie tego zrobić.
Jeśli tylko jest taka możliwość, przy każdej czynności proś o pomoc drugiego opiekuna.
Jeśli w przemieszczanie chorego jest zaangażowanych więcej osób, należy wyznaczyć osobę kierującą – wydającą komendy do przemieszczania.
Zorientuj się, co do możliwości chorego. Być może jest w stanie przynajmniej częściowo włączyć się w zmianę pozycji (np. odepchnąć się nogami przy unoszeniu do pozycji wysokiej).
Nigdy nie chwytaj chorego „pod pachy”, bo możesz uszkodzić struktury stawu barkowego, przełóż swoje ręcę pod pachami chorego i chwyć za łopatki podopiecznego.
Podczas przemieszczania chorego z łóżka na wózek zadbaj, by stopy chorego były ustawione w pozycji pośredniej (tzn. między równoległą a prostopadłą – ukośnie w stosunku do łóżka), co zapobiegnie zwichnięciu stawu skokowego.
Zawsze pracuj na ugiętych nogach – w ten sposób zmniejszasz obciążenie kręgosłupa.
Do podnoszenia używaj mięśni nóg (ugięcie, a następnie wyprost kolan), nie pochylaj pleców.
Przez cały czas staraj się, by Twoje plecy były wyprostowane.
Podczas wykonywania czynności opiekuńczych, jeśli to możliwe, dostosuj wysokość łóżka do swojego wzrostu, aby zapobiec nadmiernemu nadwyrężaniu kręgosłupa.
Podczas podnoszenia chorego z łóżka podpieraj swoje ciało, opierając jedno kolano na łóżku chorego.
Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek czynności opuść drabinki łóżka chorego (o ile korzystasz z łóżka z drabinkami). Nie wykonuj żadnych czynności przez drabinkę czy inne zabezpieczenia.
Unikaj skręceń kręgosłupa i pochyleń na boki.
Nie dopuść, by chory podczas przemieszczania chwytał Cię za szyję, niech obejmie Cię w pasie.
Pamiętaj o odpowiednim stroju - takim, by niekrępował Twoich ruchów.

Możesz zaopatrzyć się w udogodnienia do zmiany pozycji lub przemieszczania tzw. łatwoślizgi. które umożliwiają szybkie i bezwysiłkowe przemieszczanie chorego. Ogromną zaletą tych urządzeń jest fakt, że podczas zmiany pozycji nie dochodzi do tarcia skóry chorego z powierzchnią materaca.

Jeśli nie masz możliwości skorzystania z tak nowoczesnego sprzętu, możesz zastosować zwykłe płócienne podkłady, które – choć same w sobie nie są przeznaczone do przemieszczania – pozwalają na równomierne rozmieszczenie ciężaru ciała chorego i ułatwiają jego przemieszczanie.

ABC zdrowego kręgosłupa

Dbać o kręgosłup warto nie tylko podczas opieki nad chorym, ale także podczas wykonywania czynności dnia codziennego.
Podczas długiego stania zachowaj prawidłową pozycja - zadbaj by Twoje plecy były wyprostowane, a brzuch i pośladki napięte,
zachowuj szczególną dbałość o prawidłowa pozycję podczas wykonywania takich czynności, jak mycie naczyń i prasowanie, ponieważ te czynności wymagają długotrwałego napięcia mięśni. Ważne, aby podczas mycia naczyń jedną nogę umieścić na stołku lub podwyższeniu, a podczas prasowania deskę dostosować do swojego wzrostu,
jeśli siedzisz, pamiętaj o prawidłowej postawie, zadbaj aby Twoje plecy były proste, klatka piersiowa wysunięta do przodu, nie zakładaj nogi na nogę,
śpij prawidłowo, zadbaj o odpowiedni materac i poduszkę mające możliwość dostosowania kształtu do krzywizn Twojego kręgosłupa,
zanim wstaniesz daj sobie chwilkę na proste ćwiczenia zgięcia i wyprosty stóp - pobudzi to krążenie w Twoim ciele,
warto wyuczyć w sobie odpowiednią pozycję do wstawania: przewróć się na bok, następnie opuść nogi na podłogę i podeprzyj się ręką, unikniesz w ten sposób przeciążenia odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
staraj się utrzymać sprawność fizyczną, aktywność ruchowa wpłynie na wzmocnienie mięśni Twojego kręgosłupa, warto poświęcić chociażby 15 minut w ciągu dnia na proste ćwiczenia rozciągające,
nie bój się leżenia na brzuchu, taka pozycja spowoduje rozluźnienie Twojego kręgosłupa.